Read Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics) Online
Authors: Aristophanes
Λάκων
οὔπα γυναῖκ᾽ ὄπωπα χαϊωτεραν.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
ἐγὼ δὲ κύσθον γ᾽ οὐδέπω καλλίονα.
Λυσιστράτη
τί δῆθ᾽ υπηργμένων γε πολλῶν κἀγαθῶν
1160
μάχεσθε κοὐ παύεσθε τῆς μοχθηρίας;
τί δ᾽ οὐ διηλλάγητε; φέρε τί τοὐμποδών;
Λάκων
ἁμές γε λῶμες, αἴ τις ἁμὶν τὤγκυκλον
λῇ τοῦτ᾽ ἀποδόμεν.
Λυσιστράτη
ποῖον ὦ τᾶν;
Λάκων
τὰν Πύλον,
ἇσπερ πάλαι δεόμεθα καὶ βλιμάττομες.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
1165
μὰ τὸν Ποσειδῶ τοῦτο μέν γ᾽ οὐ δράσετε.
Λυσιστράτη
ἄφετ᾽ ὦγάθ᾽ αὐτοῖς.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
κᾆτα τίνα κινήσομεν;
Λυσιστράτη
ἕτερόν γ᾽ ἀπαιτεῖτ᾽ ἀντὶ τούτου χωρίον.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
τὸ δεῖνα τοίνυν παράδοθ᾽ ἡμῖν τουτονὶ
πρώτιστα τὸν Ἐχινοῦντα καὶ τὸν Μηλιᾶ
1170
κόλπον τὸν ὄπισθεν καὶ τὰ Μεγαρικὰ σκέλη.
Λάκων
οὐ τὼ σιὼ οὐχὶ πάντα γ᾽ ὦ λισσάνιε.
Λυσιστράτη
ἐᾶτε, μηδὲν διαφέρου περὶ σκελοῖν.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
ἤδη γεωργεῖν γυμνὸς ἀποδὺς βούλομαι.
Λάκων
ἐγὼ δὲ κοπραγωγεῖν γα †πρῶτα† ναὶ τὼ σιώ.
Λυσιστράτη
1175
ἐπὴν διαλλαγῆτε, ταῦτα δράσετε.
ἀλλ᾽ εἰ δοκεῖ δρᾶν ταῦτα, βουλεύσασθε καὶ
τοῖς ξυμμάχοις ἐλθόντες ἀνακοινώσατε.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
ποίοισιν ὦ τᾶν ξυμμάχοις; ἐστύκαμεν.
οὐ ταὐτὰ δόξει τοῖσι συμμάχοισι νῷν
1180
βινεῖν ἅπασιν;
Λάκων
τοῖσι γῶν ναὶ τὼ σιὼ
ἁμοῖσι.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
καὶ γὰρ ναὶ μὰ Δία Καρυστίοις.
Λυσιστράτη
καλῶς λέγετε. νῦν οὖν ὅπως ἁγνεύσετε,
ὅπως ἂν αἱ γυναῖκες ὑμᾶς ἐν πόλει
ξενίσωμεν ὧν ἐν ταῖσι κίσταις εἴχομεν.
1185
ὅρκους δ᾽ ἐκεῖ καὶ πίστιν ἀλλήλοις δότε.
κἄπειτα τὴν αὑτοῦ γυναῖχ᾽ ὑμῶν λαβὼν
ἄπεισ᾽ ἕκαστος.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
ἀλλ᾽ ἴωμεν ὡς τάχος.
Λάκων
ἄγ᾽ ὅπᾳ τυ λῇς.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
νὴ τὸν Δί᾽ ὡς τάχιστ᾽ ἄγε.
Χορός
στρωμάτων δὲ ποικίλων καὶ
1190
χλανιδίων καὶ ξυστίδων καὶ
χρυσίων, ὅσ᾽ ἐστί μοι,
οὐ φθόνος ἔνεστί μοι πᾶσι παρέχειν φέρειν
τοῖς παισίν, ὁπόταν τε θυγάτηρ τινὶ κανηφορῇ.
πᾶσιν ὑμῖν λέγω λαμβάνειν τῶν ἐμῶν
1195
χρημάτων νῦν ἔνδοθεν, καὶ
μηδὲν οὕτως εὖ σεσημάν-
θαι τὸ μὴ οὐχὶ
τοὺς ῥύπους ἀνασπάσαι,
χἄττ᾽ ἂν ἔνδον ᾖ φορεῖν.
1200
ὄψεται δ᾽ οὐδὲν σκοπῶν, εἰ
μή τις ὑμῶν
ὀξύτερον ἐμοῦ βλέπει.
Χορός
εἰ δέ τῳ μὴ σῖτος ὑμῶν
ἔστι, βόσκει δ᾽ οἰκέτας καὶ
1205
σμικρὰ πολλὰ παιδία,
ἔστι παρ᾽ ἐμοῦ λαβεῖν πυρίδια λεπτὰ μέν,
ὁ δ᾽ ἄρτος ἀπὸ χοίνικος ἰδεῖν μάλα νεανίας.
ὅστις οὖν βούλεται τῶν πενήτων ἴτω
εἰς ἐμοῦ σάκκους ἔχων καὶ
1210
κωρύκους, ὡς λήψεται πυ-
ρούς: ὁ Μανῆς δ᾽
οὑμὸς αὐτοῖς ἐμβαλεῖ.
πρός γε μέντοι τὴν θύραν
προαγορεύω μὴ βαδίζειν
τὴν ἐμήν, ἀλλ᾽
1215
εὐλαβεῖσθαι τὴν κύνα.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
Α
.
ἄνοιγε τὴν θύραν: παραχωρεῖν οὐ θέλεις;
ὑμεῖς τί κάθησθε; μῶν ἐγὼ τῇ λαμπάδι
ὑμᾶς κατακαύσω; φορτικὸν τὸ χωρίον.
οὐκ ἂν ποιήσαιμ᾽. εἰ δὲ πάνυ δεῖ τοῦτο δρᾶν,
1220
ὑμῖν χαρίσασθαι, προσταλαιπωρήσομεν.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
Β
χἠμεῖς γε μετὰ σοῦ ξυνταλαιπωρήσομεν.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
Α
.
οὐκ ἄπιτε; κωκύσεσθε τὰς τρίχας μακρά.
οὐκ ἄπιθ᾽, ὅπως ἂν οἱ Λάκωνες ἔνδοθεν
καθ᾽ ἡσυχίαν ἀπίωσιν εὐωχημένοι;
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
Β
.
1225
οὔπω τοιοῦτον συμπόσιον ὄπωπ᾽ ἐγώ.
ἦ καὶ χαρίεντες ἦσαν οἱ Λακωνικοί:
ἡμεῖς δ᾽ ἐν οἴνῳ συμπόται σοφώτατοι.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
Α
.
ὀρθῶς γ᾽, ὁτιὴ νήφοντες οὐχ ὑγιαίνομεν:
ἢν τοὺς Ἀθηναίους ἐγὼ πείσω λέγων,
1230
μεθύοντες ἀεὶ πανταχοῖ πρεσβεύσομεν.
νῦν μὲν γὰρ ὅταν ἔλθωμεν ἐς Λακεδαίμονα
νήφοντες, εὐθὺς βλέπομεν ὅ τι ταράξομεν:
ὥσθ᾽ ὅ τι μὲν ἂν λέγωσιν οὐκ ἀκούομεν,
ἃ δ᾽ οὐ λέγουσι, ταῦθ᾽ ὑπονενοήκαμεν,
1235
ἀγγέλλομεν δ᾽ οὐ ταὐτὰ τῶν αὐτῶν πέρι.
νυνὶ δ᾽ ἅπαντ᾽ ἤρεσκεν: ὥστ᾽ εἰ μέν γέ τις
ᾁδοι Τελαμῶνος, Κλειταγόρας ᾁδειν δέον,
ἐπῃνέσαμεν ἂν καὶ προσεπιωρκήσαμεν.
ἀλλ᾽ οὑτοιὶ γὰρ αὖθις ἔρχονται πάλιν
1240
ἐς ταὐτόν. οὐκ ἐρρήσετ᾽ ὦ μαστιγίαι;
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
Β
.
νὴ τὸν Δί᾽ ὡς ἤδη γε χωροῦσ᾽ ἔνδοθεν.
Λάκων
ὦ Πολυχαρείδα λαβὲ τὰ φυσατήρια,
ἵν᾽ ἐγὼ διποδιάξω τε κἀείσω καλὸν
ἐς τὼς Ἀσαναίως τε † καὶ ἐς ἡμᾶς ἅμα †.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
1245
λαβὲ δῆτα τὰς φυσαλλίδας πρὸς τῶν θεῶν,
ὡς ἥδομαί γ᾽ ὑμᾶς ὁρῶν ὀρχουμένους.
Χορ
ὸ
ς
Λακεδαιμονίων
ὅρμαον
τὼς κυρσανίως ὦ Μναμοΰνα
τάν τ᾽ ἐμὰν Μῶαν, ἅτις
1250
οἶδεν ἁμὲ τώς τ᾽ Ἀσαναίως,
ὅκα τοὶ μὲν ἐπ᾽ Ἀρταμιτίῳ
πρὤκροον σιοείκελοι
ποττὰ κᾶλα τὼς Μήδως τ᾽ ἐνίκων,
ἁμὲ δ᾽ αὖ Λεωνίδας
1255
ἆγεν ᾇπερ τὼς κάπρως
θάγοντας οἰῶ τὸν ὀδόντα:
πολὺς δ᾽ ἀμφὶ τὰς γένυας ἀφρὸς † ἤνσει †,
πολὺς δ᾽ ἁμᾷ καττῶν σκελῶν ἀφρὸς ἵετο.
1260
ἦν γὰρ τὤνδρες οὐκ ἐλάσσως
τᾶς ψάμμας τοὶ Πέρσαι.
ἀγροτέρα σηροκτόνε
μόλε δεῦρο παρσένε σιὰ
ποττὰς σπονδάς,
1265
ὡς συνέχῃς πολὺν ἁμὲ χρόνον.
νῦν δ᾽ αὖ φιλία τ᾽ αἰὲς εὔπορος εἴη
ταῖς συνθήκαις,
καὶ τᾶν αἱμυλᾶν ἀλωπέκων παυσαίμεθα.
ὢ δεῦρ᾽ ἴθι δεῦρ᾽ ὦ
1270
κυναγὲ παρσένε.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
ἄγε νυν ἐπειδὴ τἄλλα πεποίηται καλῶς,
ἀπάγεσθε ταύτας ὦ Λάκωνες, τάσδε τε
1275
ὑμεῖς: ἀνὴρ δὲ παρὰ γυναῖκα καὶ γυνὴ
στήτω παρ᾽ ἄνδρα, κᾆτ᾽ ἐπ᾽ ἀγαθαῖς συμφοραῖς
ὀρχησάμενοι θεοῖσιν εὐλαβώμεθα
τὸ λοιπὸν αὖθις μὴ ‘ξαμαρτάνειν ἔτι.
Χορ
ὸ
ς
Ἀ
θηναίων
πρόσαγε χορόν, ἔπαγε δὲ Χάριτας,
1280
ἐπὶ δὲ κάλεσον Ἄρτεμιν,
ἐπὶ δὲ δίδυμον ἀγέχορον
Ἰήιον
εὔφρον᾽, ἐπὶ δὲ Νύσιον,
ὃς μετὰ μαινάσι Βάκχιος ὄμμασι δαίεται,
1285
Δία τε πυρὶ φλεγόμενον, ἐπί τε
πότνιαν ἄλοχον ὀλβίαν:
εἶτα δὲ δαίμονας, οἷς ἐπιμάρτυσι
χρησόμεθ᾽ οὐκ ἐπιλήσμοσιν
Ἡσυχίας πέρι τῆς ἀγανόφρονος,
1290
ἣν ἐποίησε θεὰ Κύπρις.
ἀλαλαὶ ἰὴ παιήων:
αἴρεσθ᾽ ἄνω ἰαί,
ὡς ἐπὶ νίκῃ ἰαί.
εὐοῖ εὐοῖ, εὐαί εὐαί.
Ἀ
θηνα
ῖ
ος
1295
πρόφαινε δὴ σὺ Μοῦσαν ἐπὶ νέᾳ νέαν.
Χορ
ὸ
ς
Λακεδαιμονίων
Ταΰγετον αὖτ᾽ ἐραννὸν ἐκλιπῶα
Μῶα μόλε Λάκαινα πρεπτὸν ἁμὶν
κλέωα τὸν Ἀμύκλαις σιὸν
1300
καὶ χαλκίοικον Ἀσάναν,
Τυνδαρίδας τ᾽ ἀγασώς,
τοὶ δὴ πὰρ Εὐρώταν ψιάδδοντι.
εἶα μάλ᾽ ἔμβη
ὢ εἶα κοῦφα πάλλων,
1305
ὡς Σπάρταν ὑμνίωμες,
τᾷ σιῶν χοροὶ μέλοντι
καὶ ποδῶν κτύπος,
ᾇ τε πῶλοι ταὶ κόραι
πὰρ τὸν Εὐρωταν
1310
ἀμπάλλοντι πυκνὰ ποδοῖν
ἀγκονίωαι,
ταὶ δὲ κόμαι σείονθ᾽ ᾇπερ Βακχᾶν
θυρσαδδωᾶν καὶ παιδδωᾶν.
ἁγεῖται δ᾽ ἁ Λήδας παῖς
1315
ἁγνὰ χοραγὸς εὐπρεπής.
ἀλλ᾽ ἄγε κόμαν παραμπύκιδδε χερί, ποδοῖν τε πάδη
ᾇ τις ἔλαφος: κρότον δ᾽ ἁμᾷ ποίει χορωφελήταν.
1320
καὶ τὰν σιὰν δ᾽ αὖ τὰν κρατίσταν Χαλκίοικον ὕμνει τὰν πάμμαχον.
THE WOMEN CELEBRATING THE THESMOPHORIA
Μνησίλοχος
ὦ Ζεῦ χελιδὼν ἆρά ποτε φανήσεται;
ἀπολεῖ μ᾽ ἀλοῶν ἅνθρωπος ἐξ ἑωθινοῦ.
οἷόν τε, πρὶν τὸν σπλῆνα κομιδῇ μ᾽ ἐκβαλεῖν,
παρὰ σοῦ πυφέσθαι ποῖ μ᾽ ἄγεις ωὖριπίδη;
Ε
ὐ
ριπίδης
5
ἀλλ᾽ οὐκ ἀκούειν δεῖ σε πάνθ᾽ ὅσ᾽ αὐτίκα
ὄψει παρεστώς.
Μνησίλοχος
πῶς λέγεις; αὖθις φράσον.
οὐ δεῖ μ᾽ ἀκούειν;
Ε
ὐ
ριπίδης
οὐχ ἅ γ᾽ ἂν μέλλῃς ὁρᾶν.
Μνησίλοχος
οὐδ᾽ ἆρ᾽ ὁρᾶν δεῖ μ᾽;
Ε
ὐ
ριπίδης
οὐχ ἅ γ᾽ ἂν ἀκούειν δέῃ.
Μνησίλοχος
πῶς μοι παραινεῖς; δεξιῶς μέντοι λέγεις.
10
οὐ φῂς σὺ χρῆναί μ᾽ οὔτ᾽ ἀκούειν οὔθ᾽ ὁρᾶν;
Ε
ὐ
ριπίδης
χωρὶς γὰρ αὐτοῖν ἑκατέρου ‘στὶν ἡ φύσις.
Μνησίλοχος
τοῦ μήτ᾽ ἀκούειν μήθ᾽ ὁρᾶν;
Ε
ὐ
ριπίδης
εὖ ἴσθ᾽ ὅτι.
Μνησίλοχος
πῶς χωρίς;
Ε
ὐ
ριπίδης
οὕτω ταῦτα διεκρίθη τότε.
αἰθὴρ γὰρ ὅτε τὰ πρῶτα διεχωρίζετο
15
καὶ ζᾦ᾽ ἐν αὑτῷ ξυνετέκνου κινούμενα,
ᾧ μὲν βλέπειν χρὴ πρῶτ᾽ ἐμηχανήσατο
ὀφθαλμὸν ἀντίμιμον ἡλίου τροχῷ,
ἀκοῇ δὲ χοάνην ὦτα διετετρήνατο.
Μνησίλοχος
διὰ τὴν χοάνην οὖν μήτ᾽ ἀκούω μήθ᾽ ὁρῶ;
20
νὴ τὸν Δί᾽ ἥδομαί γε τουτὶ προσμαθών.
οἷόν γέ που ‘στιν αἱ σοφαὶ ξυνουσίαι.
Ε
ὐ
ριπίδης
πόλλ᾽ ἂν μάθοις τοιαῦτα παρ᾽ ἐμοῦ.
Μνησίλοχος
πῶς ἂν οὖν
πρὸς τοῖς ἀγαθοῖς τούτοισιν ἐξεύροιμ᾽ ὅπως
ἔτι προσμάθοιμι χωλὸς εἶναι τὼ σκέλει;
Ε
ὐ
ριπίδης
25
βάδιζε δευρὶ καὶ πρόσεχε τὸν νοῦν.
Μνησίλοχος
ἰδού.
Ε
ὐ
ριπίδης
ὁρᾷς τὸ θύριον τοῦτο;
Μνησίλοχος
νὴ τὸν Ἡρακλέα
οἶμαί γε.
Ε
ὐ
ριπίδης
σίγα νυν.
Μνησίλοχος
σιωπῶ τὸ θύριον;
Ε
ὐ
ριπίδης
ἄκου᾽.
Μνησίλοχος
ἀκούω καὶ σιωπῶ τὸ θύριον;
Ε
ὐ
ριπίδης
ἐνταῦθ᾽ Ἀγάθων ὁ κλεινὸς οἰκῶν τυγχάνει
30
ὁ τραγῳδοποιός.
Μνησίλοχος
ποῖος οὗτος Ἁγάθων;
Ε
ὐ
ριπίδης
ἔστιν τις Ἀγάθων —
Μνησίλοχος
μῶν ὁ μέλας ὁ καρτερός;
Ε
ὐ
ριπίδης
οὔκ, ἀλλ᾽ ἕτερός τις: οὐχ ἑόρακας πώποτε;
Μνησίλοχος
μῶν ὁ δασυπώγων;
Ε
ὐ
ριπίδης
οὐχ ἑόρακας πώποτε;
Μνησίλοχος
μὰ τὸν Δί᾽ οὔτοι γ᾽ ὥστε καί μέ γ᾽ εἰδέναι.
Ε
ὐ
ριπίδης
35
καὶ μὴν βεβίνηκας σύ γ᾽, ἀλλ᾽ οὐκ οἶσθ᾽ ἴσως.
ἀλλ᾽ ἐκποδὼν πτήξωμεν, ὡς ἐξέρχεται
θεράπων τις αὐτοῦ πῦρ ἔχων καὶ μυρρίνας:
προθυσόμενος ἔοικε τῆς ποιήσεως.
Θεράπων
εὔφημος πᾶς ἔστω λαός,
40
στόμα συγκλῄσας: ἐπιδημεῖ γὰρ
θίασος Μουσῶν ἔνδον μελάθρων
τῶν δεσποσύνων μελοποιῶν.
ἐχέτω δὲ πνοὰς νήνεμος αἰθήρ,
κῦμα δὲ πόντου μὴ κελαδείτω
45
γλαυκόν:
Μνησίλοχος
βομβάξ.
Ε
ὐ
ριπίδης
σίγα.
Μνησίλοχος
τι λέγει;
Θεράπων
πτηνῶν τε γένη κατακοιμάσθω,
θηρῶν τ᾽ ἀγρίων πόδες ὑλοδρόμων
μὴ λυέσθων.
Μνησίλοχος
βομβαλοβομβάξ.
Θεράπων
μέλλει γὰρ ὁ καλλιεπὴς Ἀγάθων
50
πρόμος ἡμέτερος —
Μνησίλοχος
μῶν βινεῖσθαι;
Θεράπων
τίς ὁ φωνήσας;
Μνησίλοχος
νήνεμος αἰθήρ.
Θεράπων
δρυόχους τιθέναι δράματος ἀρχάς.
κάμπτει δὲ νέας ἁψῖδας ἐπῶν,
τὰ δὲ τορνεύει, τὰ δὲ κολλομελεῖ,
55
καὶ γνωμοτυπεῖ κἀντονομάζει
καὶ κηροχυτεῖ καὶ γογγύλλει
καὶ χοανεύει.
Μνησίλοχος
καὶ λαικάζει.
Θεράπων
τίς ἀγροιώτας πελάθει θριγκοῖς;
Μνησίλοχος
ὃς ἕτοιμος σοῦ τοῦ τε ποιητοῦ
60
τοῦ καλλιεποῦς κατὰ τοῦ θριγκοῦ
συγγογγύλας καὶ συστρέψας
τουτὶ τὸ πέος χοανεῦσαι.
Θεράπων
ἦ που νέος γ᾽ ὢν ἦσθ᾽ ὑβριστὴς ὦ γέρον.
Ε
ὐ
ριπίδης
ὦ δαιμόνιε τοῦτον μὲν ἔα χαίρειν, σὺ δὲ
65
Ἀγάθωνά μοι δεῦρ᾽ ἐκκάλεσον πάσῃ τέχνῃ.
Θεράπων
μηδὲν ἱκέτευ᾽: αὐτὸς γὰρ ἔξεισιν τάχα.
καὶ γὰρ μελοποιεῖν ἄρχεται: χειμῶνος οὖν
ὄντος κατακάμπτειν τὰς στροφὰς οὐ ῥᾴδιον,
ἢν μὴ προίῃ θύρασι πρὸς τὸν ἥλιον.
Ε
ὐ
ριπίδης
70
τί οὖν ἐγὼ δρῶ;
Θεράπων
περίμεν᾽, ὡς ἐξερχεται.
Ε
ὐ
ριπίδης