Delphi Complete Works of Aristophanes (Illustrated) (Delphi Ancient Classics) (95 page)

Τρυγα
ῖ
ος
οὗτος παραινῶ σοι μέλιτι χρῆσθἀτέρῳ.
τετρώβολον τοῦτ᾽ ἐστί· φείδου τἀττικοῦ.

Π
ό
λεμος
παῖ παῖ Κυδοιμέ. 255

Κ
ύ
δοιμος
τί με καλεῖς;

Π
ό
λεμος
κλαύσει μακρά.
ἕστηκας ἀργός; οὑτοσί σοι κόνδυλος.

Κ
ύ
δοιμος
ὡς δριμύς. οἴμοι μοι τάλας ὦ δέσποτα.
μῶν τῶν σκορόδων ἐνέβαλες ἐς τὸν κόνδυλον;

Π
ό
λεμος
οἴσεις ἀλετρίβανον τρέχων;

Κ
ύ
δοιμος
ἀλλ᾽ ὦ μέλε
οὐκ ἔστιν ἡμῖν· ἐχθὲς εἰσῳκίσμεθα. 260

Π
ό
λεμος
οὔκουν παρ᾽ Ἀθηναίων μεταθρέξει ταχὺ <πάνυ>;

Κ
ύ
δοιμος
ἔγωγε νὴ Δί᾽· εἰ δὲ μή γε, κλαύσομαι.

Τρυγα
ῖ
ος
ἄγε δὴ τί δρῶμεν ὦ πόνηρ᾽ ἀνθρώπια;
ὁρᾶτε τὸν κίνδυνον ἡμῖν ὡς μέγας·
εἴπερ γὰρ ἥξει τὸν ἀλετρίβανον φέρων, 265
τούτῳ ταράξει τὰς πόλεις καθήμενος.
ἀλλ᾽ ὦ Διόνυσ᾽ ἀπόλοιτο καὶ μὴ ᾽λθοι φέρων.

Π
ό
λεμος
οὗτος.

Κ
ύ
δοιμος
τί ἔστιν;

Π
ό
λεμος
οὐ φέρεις;

Κ
ύ
δοιμος
τὸ δεῖνα γὰρ
ἀπόλωλ᾽ Ἀθηναίοισιν ἁλετρίβανος,
ὁ βυρσοπώλης, ὃς ἐκύκα τὴν Ἑλλάδα. 270

Τρυγα
ῖ
ος
εὖ γ᾽ ὦ πότνια δέσποιν᾽ Ἀθηναία ποιῶν
ἀπόλωλ᾽ ἐκεῖνος κἀν δέοντι τῇ πόλει,
ἢ πρίν γε τὸν μυττωτὸν ἡμῖν ἐγχέαι.

Π
ό
λεμος
οὔκουν ἕτερον δῆτ᾽ ἐκ Λακεδαίμονος μέτει
ἀνύσας τι; 275

Κ
ύ
δοιμος
ταῦτ᾽ ὦ δέσποθ᾽.

Π
ό
λεμος
ἧκέ νυν ταχύ.

Τρυγα
ῖ
ος
ὦνδρες τί πεισόμεσθα; νῦν ἀγὼν μέγας.
ἀλλ᾽ εἴ τις ὑμῶν ἐν Σαμοθρᾴκῃ τυγχάνει
μεμυημένος, νῦν ἐστιν εὔξασθαι καλὸν
ἀποστραφῆναι τοῦ μετιόντος τὼ πόδε.

Κ
ύ
δοιμος
οἴμοι τάλας, οἴμοι γε κἄτ᾽ οἴμοι μάλα. 280

Π
ό
λεμος
τί ἔστι; μῶν οὐκ αὖ φέρεις;

Κ
ύ
δοιμος
ἀπόλωλε γὰρ
καὶ τοῖς Λακεδαιμονίοισιν ἁλετρίβανος.

Π
ό
λεμος
πῶς ὦ πανοῦργ᾽;

Κ
ύ
δοιμος
ἐς τἀπὶ Θρᾴκης χωρία
χρήσαντες ἑτέροις αὐτὸν εἶτ᾽ ἀπώλεσαν.

Τρυγα
ῖ
ος
εὖ γ᾽ εὖ γε ποιήσαντες ὦ Διοσκόρω. 285
ἴσως ἂν εὖ γένοιτο· θαρρεῖτ᾽ ὦ βροτοί.

Π
ό
λεμος
ἀπόφερε τὰ σκεύη λαβὼν ταυτὶ πάλιν·
ἐγὼ δὲ δοίδυκ᾽ εἰσιὼν ποιήσομαι.

Τρυγα
ῖ
ος
νῦν τοῦτ᾽ ἐκεῖν᾽ ἥκει τὸ Δάτιδος μέλος,
ὃ δεφόμενός ποτ᾽ ᾖδε τῆς μεσημβρίας, 290
“ὡς ἥδομαι καὶ χαίρομαι κεὐφραίνομαι”.
νῦν ἐστιν ἡμῖν ὦνδρες Ἕλληνες καλὸν
ἀπαλλαγεῖσι πραγμάτων τε καὶ μαχῶν
ἐξελκύσαι τὴν πᾶσιν Εἰρήνην φίλην,
πρὶν ἕτερον αὖ δοίδυκα κωλῦσαί τινα. 295
ἀλλ᾽ ὦ γεωργοὶ κἄμποροι καὶ τέκτονες
καὶ δημιουργοὶ καὶ μέτοικοι καὶ ξένοι
καὶ νησιῶται, δεῦρ᾽ ἴτ᾽ ὦ πάντες λεῴ,
ὡς τάχιστ᾽ ἄμας λαβόντες καὶ μοχλοὺς καὶ σχοινία·
νῦν γὰρ ἡμῖν ἁρπάσαι πάρεστιν ἀγαθοῦ δαίμονος. 300

Χορ
ό
ς
δεῦρο πᾶς χώρει προθύμως εὐθὺ τῆς σωτηρίας.
ὦ Πανέλληνες βοηθήσωμεν, εἴπερ πώποτε,
τάξεων ἀπαλλαγέντες καὶ κακῶν φοινικικῶν·
ἡμέρα γὰρ ἐξέλαμψεν ἥδε μισολάμαχος.
πρὸς τάδ᾽ ἡμῖν, εἴ τι χρὴ δρᾶν, φράζε κἀρχιτεκτόνει· 305
οὐ γὰρ ἔσθ᾽ ὅπως ἀπειπεῖν ἂν δοκῶ μοι τήμερον,
πρὶν μοχλοῖς καὶ μηχαναῖσιν ἐς τὸ φῶς ἀνελκύσαι
τὴν θεῶν πασῶν μεγίστην καὶ φιλαμπελωτάτην.

Τρυγα
ῖ
ος
οὐ σιωπήσεσθ᾽, ὅπως μὴ περιχαρεῖς τῷ πράγματι
τὸν Πόλεμον ἐκζωπυρήσετ᾽ ἔνδοθεν κεκραγότες; 310

Χορ
ό
ς
ἀλλ᾽ ἀκούσαντες τοιούτου χαίρομεν κηρύγματος.
οὐ γὰρ ἦν ἔχοντας ἥκειν σιτί᾽ ἡμερῶν τριῶν.

Τρυγα
ῖ
ος
εὐλαβεῖσθέ νυν ἐκεῖνον τὸν κάτωθεν Κέρβερον,
μὴ παφλάζων καὶ κεκραγὼς ὥσπερ ἡνίκ᾽ ἐνθάδ᾽ ἦν,
ἐμποδὼν ἡμῖν γένηται τὴν θεὸν μὴ ᾽ξελκύσαι. 315

Χορ
ό
ς
οὔτι καὶ νῦν ἔστιν αὐτὴν ὅστις ἐξαιρήσεται,
ἢν ἅπαξ ἐς χεῖρας ἔλθῃ τὰς ἐμάς. ἰοῦ ἰοῦ.

Τρυγα
ῖ
ος
ἐξολεῖτέ μ᾽ ὦνδρες, εἰ μὴ τῆς βοῆς ἀνήσετε·
ἐκδραμὼν γὰρ πάντα ταυτὶ συνταράξει τοῖν ποδοῖν.

Χορ
ό
ς
ὡς κυκάτω καὶ πατείτω πάντα καὶ ταραττέτω, 320
οὐ γὰρ ἂν χαίροντες ἡμεῖς τήμερον παυσαίμεθ᾽ ἄν.

Τρυγα
ῖ
ος
τί τὸ κακόν; τί πάσχετ᾽ ὦνδρες; μηδαμῶς πρὸς τῶν θεῶν
πρᾶγμα κάλλιστον διαφθείρητε διὰ τὰ σχήματα.

Χορ
ό
ς
ἀλλ᾽ ἔγωγ᾽ οὐ σχηματίζειν βούλομ᾽, ἀλλ᾽ ὑφ᾽ ἡδονῆς
οὐκ ἐμοῦ κινοῦντος αὐτὼ τὼ σκέλει χορεύετον. 325

Τρυγα
ῖ
ος
μή τι καὶ νυνί γ᾽ ἔτ᾽, ἀλλὰ παῦε παῦ᾽ ὀρχούμενος.

Χορ
ό
ς
ἢν ἰδοὺ καὶ δὴ πέπαυμαι.

Τρυγα
ῖ
ος
φῄς γε, παύει δ᾽ οὐδέπω.

Χορ
ό
ς
ἓν μὲν οὖν τουτί μ᾽ ἔασον ἑλκύσαι, καὶ μηκέτι.

Τρυγα
ῖ
ος
τοῦτό νυν, καὶ μηκέτ᾽ ἄλλο μηδὲν ὀρχήσησθ᾽ ἔτι.

Χορ
ό
ς
οὐκ ἂν ὀρχησαίμεθ᾽, εἴπερ ὠφελήσαιμέν τί σε. 330

Τρυγα
ῖ
ος
ἀλλ᾽ ὁρᾶτ᾽ οὔπω πέπαυσθε.

Χορ
ό
ς
τουτογὶ νὴ τὸν Δία
τὸ σκέλος ῥίψαντες ἤδη λήγομεν τὸ δεξιόν.

Τρυγα
ῖ
ος
ἐπιδίδωμι τοῦτό γ᾽ ὑμῖν ὥστε μὴ λυπεῖν ἔτι.

Χορ
ό
ς
ἀλλὰ καὶ τἀριστερόν τοί μ᾽ ἐστ᾽ ἀναγκαίως ἔχον.
ἥδομαι γὰρ καὶ γέγηθα καὶ πέπορδα καὶ γελῶ 335
μᾶλλον ἢ τὸ γῆρας ἐκδὺς ἐκφυγὼν τὴν ἀσπίδα.

Τρυγα
ῖ
ος
μή τι καὶ νυνί γε χαίρετ᾽· οὐ γὰρ ἴστε πω σαφῶς·
ἀλλ᾽ ὅταν λάβωμεν αὐτήν, τηνικαῦτα χαίρετε
καὶ βοᾶτε καὶ γελᾶτ᾽· ἤδη
γὰρ ἐξέσται τόθ᾽ ὑμῖν 340
πλεῖν μένειν βινεῖν καθεύδειν,
ἐς πανηγύρεις θεωρεῖν,
ἑστιᾶσθαι κοτταβίζειν,
“συβαρίζειν”
ἰοῦ ἰοῦ κεκραγέναι. 345

Χορ
ό
ς
εἰ γὰρ ἐκγένοιτ᾽ ἰδεῖν ταύτην με τὴν ἡμέραν [ποτέ].
πολλὰ γὰρ ἀνεσχόμην πράγματά τε καὶ στιβάδας, ἃς
ἔλαχε Φορμίων·
κοὐκέτ᾽ ἄν μ᾽ εὕροις δικαστὴν δριμὺν οὐδὲ δύσκολον,
οὐδὲ τοὺς τρόπους γε δήπου σκληρὸν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ,
ἀλλ᾽ ἁπαλὸν ἄν μ᾽ ἴδοις καὶ πολὺ νεώτερον, 350
ἀπαλλαγέντα πραγμάτων.
καὶ γὰρ ἱκανὸν χρόνον ἀπολλύμεθα καὶ κατατετρίμμεθα πλανώμενοι 355
ἐς Λύκειον κἀκ Λυκείου ξὺν δορὶ ξὺν ἀσπίδι.
ἀλλ᾽ ὅ τι μάλιστα χαριούμεθα ποιοῦντες, ἄγε
φράζε· σὲ γὰρ αὐτοκράτορ᾽ εἵλετ᾽ ἀγαθή τις ἡμῖν τύχη. 360

Τρυγα
ῖ
ος
φέρε δὴ κατίδω ποῖ τοὺς λίθους ἀφέλξομεν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ὦ μιαρὲ καὶ τολμηρὲ τί ποιεῖν διανοεῖ;

Τρυγα
ῖ
ος
οὐδὲν πονηρόν, ἀλλ᾽ ὅπερ καὶ Κιλλικῶν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ἀπόλωλας ὦ κακόδαιμον.

Τρυγα
ῖ
ος
οὐκοῦν ἢν λάχω.
Ἑρμῆς γὰρ ὢν κλήρῳ ποιήσεις οἶδ᾽ ὅτι. 365

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ἀπόλωλας, ἐξόλωλας.

Τρυγα
ῖ
ος
ἐς τίν᾽ ἡμέραν;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
εἰς αὐτίκα μάλ᾽.

Τρυγα
ῖ
ος
ἀλλ᾽ οὐδὲν ἠμπόληκά πω,
οὔτ᾽ ἄλφιτ᾽ οὔτε τυρόν, ὡς ἀπολούμενος.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
καὶ μὴν ἐπιτέτριψαί γε.

Τρυγα
ῖ
ος
κᾆτα τῷ τρόπῳ
οὐκ ᾐσθόμην ἀγαθὸν τοσουτονὶ λαβών; 370

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ἆρ᾽ οἶσθα θάνατον ὅτι προεῖφ᾽ ὁ Ζεὺς ὃς ἂν
ταύτην ἀνορύττων εὑρεθῇ;

Τρυγα
ῖ
ος
νῦν ἆρά με
ἅπασ᾽ ἀνάγκη ᾽στ᾽ ἀποθανεῖν;

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
εὖ ἴσθ᾽ ὅτι.

Τρυγα
ῖ
ος
ἐς χοιρίδιόν μοί νυν δάνεισον τρεῖς δραχμάς·
δεῖ γὰρ μυηθῆναί με πρὶν τεθνηκέναι. 375

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ὦ Ζεῦ κεραυνοβρόντα.

Τρυγα
ῖ
ος
μὴ πρὸς τῶν θεῶν
ἡμῶν κατείπῃς, ἀντιβολῶ σε δέσποτα.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
οὐκ ἂν σιωπήσαιμι.

Τρυγα
ῖ
ος
ναὶ πρὸς τῶν κρεῶν,
ἁγὼ προθύμως σοι φέρων ἀφικόμην.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ἀλλ᾽ ὦ μέλ᾽ ὑπὸ τοῦ Διὸς ἀμαλδυνθήσομαι, 380
εἰ μὴ τετορήσω ταῦτα καὶ λακήσομαι.

Τρυγα
ῖ
ος
μή νυν λακήσῃς, λίσσομαί σ᾽ ὦρμῄδιον.
εἰπέ μοι, τί πάσχετ᾽ ὦνδρες; ἕστατ᾽ ἐκπεπληγμένοι.
ὦ πόνηροι μὴ σιωπᾶτ᾽· εἰ δὲ μή, λακήσεται.

Χορ
ό
ς
μηδαμῶς ὦ δέσποθ᾽ Ἑρμῆ, μηδαμῶς, μηδαμῶς, 385
εἴ τι κεχαρισμένον χοιρίδιον οἶσθα παρ᾽ ἐμοῦ γε κατεδηδοκώς,
τοῦτο μὴ φαῦλον νόμιζ᾽ ἐν τῷδε τῷ <νῦν> πράγματι.

Τρυγα
ῖ
ος
οὐκ ἀκούεις οἷα θωπεύουσί σ᾽ ὦναξ δέσποτα;

Χορ
ό
ς
“μὴ γένῃ παλίγκοτος ἀντιβολοῦσιν ἡμῖν”, 390
ὥστε τήνδε μὴ λαβεῖν·
ἀλλὰ χάρισ᾽ ὦ φιλανθρωπότατε καὶ μεγαλοδωρότατε δαιμόνων,
εἴ τι Πεισάνδρου βδελύττει τοὺς λόφους καὶ τὰς ὀφρῦς. 395
καί σε θυσίαισιν ἱεραῖσι προσόδοις τε μεγάλαισι
διὰ παντὸς ὦ δέσποτ᾽ ἀγαλοῦμεν ἡμεῖς ἀεί.

Τρυγα
ῖ
ος
ἴθ᾽, ἀντιβολῶ σ᾽, ἐλέησον αὐτῶν τὴν ὄπα, 400
ἐπεί σε καὶ τιμῶσι μᾶλλον ἢ πρὸ τοῦ.
κλέπται γάρ εἰσι νῦν γε μᾶλλον ἢ πρὸ τοῦ.
καί σοι φράσω τι πρᾶγμα δεινὸν καὶ μέγα,
ὃ τοῖς θεοῖς ἅπασιν ἐπιβουλεύεται.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ἴθι δὴ κάτειπ᾽· ἴσως γὰρ ἂν πείσαις ἐμέ. 405

Τρυγα
ῖ
ος
ἡ γὰρ Σελήνη χὠ πανοῦργος Ἥλιος
ὑμῖν ἐπιβουλεύοντε πολὺν ἤδη χρόνον
τοῖς βαρβάροισι προδίδοτον τὴν Ἑλλάδα.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ἵνα δὴ τί τοῦτο δρᾶτον;

Τρυγα
ῖ
ος
ὁτιὴ νὴ Δία
ἡμεῖς μὲν ὑμῖν θύομεν, τούτοισι δὲ 410
οἱ βάρβαροι θύουσι. διὰ τοῦτ᾽ εἰκότως
βούλοιντ᾽ ἂν ἡμᾶς πάντας ἐξολωλέναι,
ἵνα τὰς τελετὰς λάβοιεν αὐτοὶ τῶν θεῶν.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
ταῦτ᾽ ἄρα πάλαι τῶν ἡμερῶν παρεκλεπτέτην
καὶ τοῦ κύκλου παρέτρωγον ὑφ᾽ ἁμαρτωλίας. 415

Τρυγα
ῖ
ος
ναὶ μὰ Δία. πρὸς ταῦτ᾽ ὦ φίλ᾽ Ἑρμῆ ξύλλαβε
ἡμῖν προθύμως τήνδε καὶ ξυνέλκυσον.
καί σοι τὰ μεγάλ᾽ ἡμεῖς Παναθήναι᾽ ἄξομεν
πάσας τε τὰς ἄλλας τελετὰς τὰς τῶν θεῶν,
μυστήρι᾽ Ἑρμῇ, Διιπόλει᾽, Ἀδώνια· 420
ἄλλαι τέ σοι πόλεις πεπαυμέναι κακῶν
ἀλεξικάκῳ θύσουσιν Ἑρμῇ πανταχοῦ.
χἄτερ᾽ ἔτι πόλλ᾽ ἕξεις ἀγαθά. πρῶτον δέ σοι
δῶρον δίδωμι τήνδ᾽, ἵνα σπένδειν ἔχῃς.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
οἴμ᾽ ὡς ἐλεήμων εἴμ᾽ ἀεὶ τῶν χρυσίδων. 425

Τρυγα
ῖ
ος
ὑμέτερον ἐντεῦθεν ἔργον ὦνδρες. ἀλλὰ ταῖς ἄμαις
εἰσιόντες ὡς τάχιστα τοὺς λίθους ἀφέλκετε.

Χορ
ό
ς
ταῦτα δράσομεν· σὺ δ᾽ ἡμῖν ὦ θεῶν σοφώτατε
ἅττα χρὴ ποιεῖν ἐφεστὼς φράζε δημιουργικῶς·
τἄλλα δ᾽ εὑρήσεις ὑπουργεῖν ὄντας ἡμᾶς οὐ κακούς. 430

Τρυγα
ῖ
ος
ἄγε δὴ σὺ ταχέως ὕπεχε τὴν φιάλην, ὅπως
ἔργῳ ᾽φιαλοῦμεν εὐξάμενοι τοῖσιν θεοῖς.

Ἑ
ρμ
ῆ
ς
σπονδὴ σπονδή·
εὐφημεῖτε εὐφημεῖτε.

Τρυγα
ῖ
ος
σπένδοντες εὐχόμεσθα τὴν νῦν ἡμέραν 435
Ἕλλησιν ἄρξαι πᾶσι πολλῶν κἀγαθῶν,
χὤστις προθύμως ξυλλάβοι τῶν σχοινίων,
τοῦτον τὸν ἄνδρα μὴ λαβεῖν ποτ᾽ ἀσπίδα.